İşlenmemiş gıdalardan oluşan bir diyette glütensiz olarak yiyebileceğiniz birçok seçenek bulmak mümkün. Ancak glütensiz etiketi altında market raflarında karşılaştığınız ürünlerin içindeki eklenti katkı maddeleri sağlığınız üzerinde glütenden daha zararlı etkilere yol açabilir.
Glüten nedir?
Glüten, buğday, çavdar ve arpa gibi belirli tahıllarda bulunan bir protein grubudur.
Elastikiyet ve nem sağlayarak yiyeceklerin şeklini korumasına yardımcı olur. Ayrıca ekmeğin kabarmasını sağlar ve ekmeğe doku kazandırır.
Çoğu insan için glüten tüketmek güvenli olsa da çölyak hastalığı gibi rahatsızlıkları olanlar, olumsuz sağlık etkilerini önlemek için glütenden kaçınmalıdır. Ayrıca çölyak hastalığına sahip olmasanız bile günlük hayatınızda tükettiğiniz glüten şişkinliğe ve hazımsızlığa yol açabilir, hayat kalitenizi kötü yönde etkileyebilir.
Birçok gıda glüten içeren bileşenlerle yapılır, bu nedenle onu tüketemeyenlerin içerik etiketlerini yakından kontrol etmesi önemlidir.
Neden glütensiz diyet yapmalısınız? Glütenin vücuda etkileri nelerdir?
Çoğu insan için glüten tüketmek güvenli olsa da bazı rahatsızlıkların bir parçası olarak glütensiz bir diyet yapmanız gerekebilir.
Çölyak hastalığı
Çölyak hastalığı, bir kişinin bağışıklık sisteminin, glüten aldıklarında ince bağırsak hücrelerine saldırdığı ciddi bir otoimmün hastalıktır. Diğer birçok otoimmün hastalık gibi, çölyak hastalığının kesin nedeni belirsizliğini koruyor, ancak genetik bir bileşen olduğuna dair güçlü kanıtlar var.
Glüten hassasiyeti
Çölyak hastalığı olmaksızın glüten tüketimi sonrasında ortaya çıkan belirli rahatsızlıkları tanımlar. Alanında çok fazla çalışma olmamasına rağmen glüten tüketimi ortadan kaldırıldığında semptomların hafiflediği görülmüştür.
Huzursuz Bağırsak Sendromu (IBS)
IBS’den mustarip bazı insanlar buğday gibi glütenli gıdaları sindiremedikleri bir gıda olarak bildirdiğinden, glüten hassasiyeti ve irritabl bağırsak sendromu (IBS) arasında benzerlikler vardır.
IBS’ye sahip insanlar için en uygun beslenme şekillerinden birinin glütensiz beslenme şekli olduğu yapılan araştırmalarla desteklenmiştir.
Glüten İntoleransının Vücuda Etkileri Nelerdir?
Glüten intoleransının belirtileri bireyden bireye çok farklı şekillerde ortaya çıkacağı gibi en yaygın semptomlar aşağıdaki gibidir:
- Sindirim sorunları: şişkinlik, kabız, ishal gibi bazı bağırsak sorunları
- Cilt sorunları: ciltte kuruluk, egzama, döküntü gibi
- Nörolojik sorunlar: beyinde sis, kafa karışıklığı, kaygı, uyuşukluk, depresyon ve odaklanma eksikliği
- Diğer sorunlar: kansızlık, besin eksiklikleri ve zayıf vücut bağışıklık fonksiyonu
Sizde yukarıdaki belirtilere sahip ve glütenle ilgili bir rahatsızlığınız olduğundan şüpheleniyorsanız, glüteni diyetinizden çıkarmaya çalışmadan önce bile bir sağlık uzmanına danışmalısınız.
Beslenmenizden glüteni çıkarmakta zorlanıyor ve hep aynı şeyleri tüketmekten sıkılmış da olabilirsiniz. Bu durumun olması oldukça doğaldır ve glütensiz diyeti sürdürmeyi de zorlaştırır. Peppythings ’in yeni glütensiz ve vegan gıda serisi ile tanışmadıysanız şimdi tam zamanı. Glütensiz diyet yaparken kahvaltı seçenekleri oldukça sınırlayıcı ve ulaşılması zor olabiliyor. Yeni Peppythings glütensiz granola serisi ile hem hayatınızı kolaylaştırabilir hem de çok lezzetli bir kahvaltı yapabilirsiniz. Glütensiz ve vegan gıda serisine buradan ulaşabilirsiniz.
Aşağıda sizler için hazırladığımız glütensiz gıdaların listesi bulunmaktadır. Çoğunlukla, bu gıdalar yapısı gereği glüten içermemektedir, ancak farklı markaların, özellikle belirli gıdaların üretildiği yer söz konusu olduğunda, farklı süreçleri olabilir. Glüten içeren ve içermeyen gıdaların aynı üretim bandı üzerinde üretilmesinden dolayı çapraz bulaş riski meydana gelebilir.
Glütensiz Tahıllar
Birkaç tahıl çeşidi dışında aşağıda listesi bulunan tahıllar doğal olarak glütensizdir.
Tam tahıl satın alırken gıda etiketlerini kontrol etmek önemlidir. Özellikle glüten içeren gıdalarla aynı tesiste işlenirlerse, glütensiz tam tahıllara bile glüten bulaşma riski olabilir.
Örneğin, yulaf doğal halinde glütensizken üretim hattında genellikle buğday işleyen tesislerde işlenir ve bu da çapraz bulaşa neden olabilir. Bu nedenle satın aldığınız yulafların glütensiz sertifikalı olduğuna dikkat etmelisiniz.
Tahıllar
- Kinoa
- Esmer pirinç
- Yabani pirinç
- Karabuğday
- Tapyoka
- Tef
- Amaranth
- Glütensiz yulaf
Kaçınılması gereken glütenli tahıllar
- Tam buğday
- Çavdar
- Bulgur
- İrmik
- Durum bulguru
Örneğin, bazı yiyecekler teknik olarak glütensizdir ancak glüten içeren yiyeceklerle aynı depoda işlenir, bu da eser miktarda glüten içerebilecekleri anlamına gelir.
Çölyak hastalığı gibi kronik bir hastalıkla yaşıyorsanız, her etiketi okumanız veya yalnızca glütensiz sertifikalı ürünler satın almanız önemlidir.
Kaynaklar: