Yeni Yıl Kararları Nasıl Alınır?

Hedeflerinize Ulaşmanız İçin Gereken İpuçları

Her sene bu zamanlarda yeni yıl kararları mı alıyorsunuz? Bir önceki yıl için belirlediğiniz hedefleriniz nelerdi hatırlıyor musunuz? Yeni yıl kararları başlangıçta ne kadar yüksek motivasyona sahip olsa da genellikle Ocak ayının sonuna gelmeden unutulabiliyor.

Bir önceki yazımızda hedeflerimize ulaşmak için yeni yıldan önce bakış açımızı nasıl değiştirebileceğimizden bahsetmiştik. Tekrar hatırlamak isterseniz buradan ulaşabilirsiniz. Şimdi biraz yeni yıl kararlarını nasıl alınır, uygulamaya nasıl geçilir ve hedefimize nasıl ulaşılır biraz ondan bahsedelim.

Zaman yönetimi firması Franklin Covey tarafından yapılan bir araştırmaya göre yeni yıl kararlarının çoğu Ocak ayının sonunu bile göremiyor. Büyük bir motivasyon ile seçtiğimiz çoğu yeni yıl hedefi başarısız oluyor çünkü genellikle hedeflerimiz bizler için doğru hedefler olmuyor. Neden yanlış yeni yıl kararları alıyoruz? Bu durumun nedenlerini 3 madde de inceleyebiliriz:

1. Başkalarında gördüğümüz hedefler olabilir, ‘’başarılı ve popüler’’ gözükmek için toplumun dayattığı aslında bize uygun olup olmadığını bilmediğimiz hedefler olabilir. Bir hedefin bize uygun olup olmadığını bilmediğimizde, o hedefi gerçekleştirmek için motivasyonumuz  ve yolumuza çıkacak engelleri aşmak için bir çözümümüz olmaz.
2. Seçtiğimiz hedef spesifik ve ölçülebilir değil. Çok belirsiz. Örneğin yeni yılda kitap okuma alışkanlığı kazanmak istiyorsunuz ve yeni yılda daha çok kitap okuyacağım hedefini seçiyorsunuz. Ancak kaç kitap okumak istiyorsunuz, günde ne kadar zamanınızı bu işe harcayabilirsiniz, ayda kaç kitap okumaya gönüllüsünüz gibi soruların hiç birinin cevabını bulamıyoruz gördüğünüz gibi.
3. Yıl sonunda yeni yıl ruhunun da getirdikleri ile birçoğumuz yüksek motivasyona sahip olabiliriz ve gerçekçi olmayan hedefler seçebiliriz. Uygulamaya konulmak ve aksiyona geçmek için gerçek bir planımız olmayabilir.

Kendimize uygun yeni yıl kararlarını nasıl alırız?

 

Bir sonraki yıl için seçtiğimiz hedefler akılcı olmalıdır. En doğru yeni yıl kararlarını nasıl alınır peki? 1981 yılında Management Review dergisinde yayınlanan ‘’S.M.A.R.T’’ akroniminde yönetimlerin amaç ve hedeflerinin nasıl yazılacağından aşağıdaki şekilde bahsediliyor. Bu makale şirket yönetimleri için yazılmış olabilir ancak yeni yıl kararlarında da işe yarayabilir.

(Specific) Spesifik. Yeni yıl için aldığınız karar kesinlikle net ve açık olmalıdır. Örneğin ‘’kilo vermek istiyorum’’ demekten çok ‘’önümüzdeki iki ay içinde 3 kg vereceğim’’ demek size daha çok yardımcı olacaktir.

(Measurable) Ölçülebilir. Amacınız zindelik ve kilo vermeyle ilgiliyse bu durumu ölçmek kolay olacaktır elbette ancak amacınız bir alışkanlığınızı azaltmaksa bu durumu da ölçebiliyor olmanız oldukça önemlidir. Örneğin amacınız ‘’tırnaklarımı yemeyi bırakmak istiyorum’’ ise tırnaklarınızı yemediğiniz her gün tırnaklarınızın fotoğrafını çekerek ilerlemeyi görmek motivasyonunuz düşse bile devam etmenize yardımcı olacaktır.

(Achievable) Ulaşılabilr. Bu madde size büyük bir hedefe sahip olamazsınız demek değildir. Ancak büyük hedeflere ulaşmak için büyük ve zor adımlar seçerseniz ve hızlı davranmaya çalışırsanız bu durum sizi hüsrana uğratabilir. Hedefinize ulaşırken kendinizi yıpratmadan, aile ve iş ilişkilerinize zarar vermeden ilerlemek her zaman daha akılcı sürdürülebilirdir. Örneğin tasarruf yapmak istiyorsunuz ancak yıl sonuna kadar gelirinizin üçte ikisini biriktirmek mantıklı bir hedef değildir, bunun yerine eğer dışarıda çok vakit geçiriyorsanız veya ofise gitmeniz gereken bir işiniz varsa evde kendi yemeklerinizi hazırlayarak dışarıda yemek yerine o öğün için gereken tutarı birikim hesabınıza koyabilirsiniz böylece sağlığınız için de iyi bir adım atmış olursunuz. Evde kendi yemeklerini hazırlamak planlı bir şekilde yapıldığında sanılanın aksine zor değil hayatı kolaylaştıran bir uygulamadır. Size bu konuda yardımcı olacak ekipman peppythings termos çantalara isterseniz hemen ulaşabilir ve bu hedefiniz için şimdi aksiyona geçebilirsiniz.

(Relevant) Yararlı. Bu hedef sizin için gerçekten önemli mi ve size bir yararı var mı? Neden böyle bir hedef seçiyorsunuz, bu hedefi gerçekten istiyor musunuz? Psikiyatrist Michael Bennet hedeflerimize ulaşırken eğer bunu kendinizden nefret ederek, pişmanlık duyarak veya yüksek motivasyona güvenerek yaparsanız sürdürebilir olmayacağından bahsediyor. Ancak sizin için iyi bir şey olduğundan, hayatınızı değiştirdiğinizden ve şimdi olmasa bile ileride sizin için fayda sağlayacağını bilerek devam ederseniz işte bu hedeflerinize ulaşmak için gerçekten aksiyona geçmiş olacaksınız.

(Time Bound) Zaman Kısıtlamasına Sahip. Üçüncü maddede bahsettiğimiz ‘’ulaşılabilir’’ hedefimizi belirlerken bir zaman kısıtımızda olması gerekir. Bu madde aslında yeni yıl kararları alırken ulaşmak istediğimiz asıl büyük hedefimizi küçük hedeflere bölmek ve ona zaman aralıkları belirlemek demektir. Alışkanlıkların Gücü yazarı Charles Duhigg ‘’Bir alışkanlık kazanmak oluşturuyorsanız önünüzdeki birkaç ayı değil muhtemelen gelecek on yılı planlıyorsunuz’’ diyerek alışkanlık oluşturmanın ne kadar zaman alan bir uygulama olduğuna dikkat çekiyor. Eğer küçük hedeflere odaklanır ve onlara karşı aksiyon alırsanız zamanla büyük hedefinize ulaşan yolda motivasyonunuzu sağlam tutmuş olursunuz.

Deniz Erkan

Kaynaklar:

1. https://www.nytimes.com/guides/smarterliving/resolution-ideas
2. https://news.harvard.edu/gazette/story/2018/12/a-step-by-step-guide-on-how-to-choose-make-and-keep-new-years-resolutions/
3. https://community.mis.temple.edu/mis0855002fall2015/files/2015/10/S.M.A.R.T-Way-Management-Review.pdf
4. https://www.healthline.com/health/the-science-of-habit#1